Marifetullah

İmam Gazali Marifetullah kapısının anahtarı önce insanın kendi nefsini bilmesi ve ruhunun hakikatini anlaması idrak etmesidir. Marifetullah kapısının kilidi ancak bu anahtar ile açılır. Nitekim: "Nefsini tanıyan Rabbini tanır" hadis-i şerifi ile "İleride onlara gerek ufuklarda (dünya ülkelerinde/dış dünyalarında) gerek kendi içlerinde (ve iç dünyalarında) âyetlerimizi göstereceğiz."(Fussilet: 53) ayeti kerimesi buna delildir. Allah Teâlâ buyurur ki: "İnsana âlemde olan kudretleri ve kendi nefsinde olan ibretleri ben izhar eder gösteririm. Tâ ki kendi mârifetinden bir mârifeti hal edinip Esfel-i Safilin'den Âlây-i İlliyin'e yükselmiş geçmiş olsun". Ve insana kendi nefsinden daha yakın bir şey yoktur. Böylece eğer kendi nefsinin mârifetinden nasipsiz olursa marifetullaha hangi yolla yaklaşılabilir?